Tiêu chuẩn GB của Trung Quốc được dùng làm căn cứ để kiểm tra hàng hóa trước khi nhập vào thị trường này. Tiêu chuẩn GB được áp dụng rộng rãi cho nhiều loại thép. Để hiểu rõ hơn về tiêu chuẩn này, hãy tìm hiểu về nguồn gốc, cơ quan ban hành, quá trình hình thành, các loại thép phổ biến theo tiêu chuẩn GB và đặc điểm của một số mác thép đạt chuẩn GB.
Tiêu chuẩn GB là gì?
GB (Guobiao) là tiêu chuẩn quốc gia của Trung Quốc, do Tổng cục Tiêu chuẩn hóa Trung Quốc (SAC) và Ủy ban Quốc gia Trung Quốc về ISO và IEC ban hành.
Tiêu chuẩn GB được chia thành hai loại: bắt buộc và khuyến nghị. Sự phân biệt này được thể hiện qua ký hiệu tiền tố GB (tiêu chuẩn bắt buộc) và GB/T (tiêu chuẩn khuyến nghị).
Tại Trung Quốc, tất cả sản phẩm và dịch vụ, bao gồm cả hàng nhập khẩu, phải tuân thủ tiêu chuẩn GB. Điều này nghĩa là hàng hóa nước ngoài muốn xuất khẩu sang Trung Quốc cần đáp ứng các yêu cầu của tiêu chuẩn quốc gia này.
Tại Việt Nam, mác thép Trung Quốc là loại thông dụng thứ hai dùng để sản xuất thanh ren hoặc bu lông.
Quá trình hình thành tiêu chuẩn GB
Tiêu chuẩn GB do cơ quan có thẩm quyền về tiêu chuẩn quốc gia của Trung Quốc thông qua và công bố. Các tiêu chuẩn được ban hành trước năm 1994 có hai chữ số chỉ năm ban hành. Từ năm 1995, năm ban hành được thể hiện bằng bốn chữ số sau số tiêu chuẩn.
Tiêu chuẩn quốc gia bắt buộc của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa có tên gọi là “GB”, còn tiêu chuẩn khuyến nghị là “GB/T”. Nhiều tiêu chuẩn quốc gia tương đồng hoặc được sửa đổi từ các tiêu chuẩn quốc tế khác như ISO. Trước năm 2000, việc áp dụng được coi là tương đương (EQV) hoặc không tương đương (NEQ) với các tiêu chuẩn khác.
Đặc điểm của tiêu chuẩn GB
Hệ thống phân loại rõ ràng
- GB: Tiêu chuẩn bắt buộc, phải tuân thủ theo quy định pháp luật (ví dụ: an toàn, sức khỏe, môi trường).
- GB/T: Tiêu chuẩn khuyến nghị, áp dụng linh hoạt, nhưng vẫn được nhiều doanh nghiệp tuân thủ để đảm bảo chất lượng.
- GB/Z: Tài liệu hướng dẫn, giải thích phương pháp, không bắt buộc.
Phạm vi áp dụng rộng
- Bao phủ hầu hết các lĩnh vực: thép – kim loại, cơ khí, xây dựng, hóa chất, điện tử, y tế, thực phẩm, môi trường…
- Được xem là “xương sống” trong hệ thống quản lý chất lượng và kỹ thuật tại Trung Quốc.
Tính pháp lý cao
- Với GB bắt buộc, nếu sản phẩm không đáp ứng sẽ không được phép lưu hành tại thị trường Trung Quốc.
- Đây là công cụ quản lý nhà nước về an toàn, chất lượng và bảo vệ người tiêu dùng.
Hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế
- Nhiều tiêu chuẩn GB được xây dựng dựa trên hoặc tham chiếu từ ISO, IEC, ASTM, JIS…
- Giúp sản phẩm dễ dàng hơn trong thương mại quốc tế và hội nhập toàn cầu.
Định hướng phát triển công nghiệp
- GB thúc đẩy doanh nghiệp trong nước cải tiến quy trình, nâng cao chất lượng sản phẩm.
- Là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển công nghiệp và thương mại của Trung Quốc.
Một số loại thép thường được dùng nhất theo tiêu chuẩn GB
Thép kết cấu cacbon thông dụng, theo tiêu chuẩn GB 700-88, được ký hiệu ví dụ như: Q195C, Q235A, Q235B,...
Trong đó:
- Q: Ký hiệu cho giới hạn chảy của thép.
- Các chữ số: Giá trị giới hạn chảy (MPa).
- Chữ cái: Thể hiện cấp chất lượng.
Ví dụ: Q235A
Trong đó:
- Q: Ký hiệu mác thép.
- Giới hạn chảy: sc = 235 MPa.
- Cấp chất lượng: A.
Thép cacbon chất lượng, theo tiêu chuẩn GB 699-88, được ký hiệu ví dụ như: 15Mn, 20Mn, 25Mn,...
Trong đó:
- Hai chữ số đầu: Phần trăm cacbon trung bình.
- Ký hiệu phía sau: Các nguyên tố hợp kim.
Ví dụ: 30Mn
Trong đó:
- Hàm lượng cacbon trung bình: 0.3%.
- Mn: Nguyên tố hợp kim Mangan.
Thép hợp kim thấp độ bền cao, theo tiêu chuẩn GB/T1591-94, thường được ký hiệu: Q295, Q345A, Q345B,...
Trong đó:
- Q: Ký hiệu cho giới hạn chảy của thép.
- Các chữ số: Giá trị giới hạn chảy (MPa).
- Chữ cái: Thể hiện cấp chất lượng.
Ví dụ: Q460C
Trong đó:
- Q: Ký hiệu mác thép.
- Giới hạn chảy: sc = 460 MPa.
- Cấp chất lượng: C.
Thép kết cấu hợp kim thấp, theo tiêu chuẩn GB 1591-88, được ký hiệu: 09MnV, 09MnNb, 09Mn2,...
Đặc điểm một số mác thép đạt tiêu chuẩn GB
Thép tấm Q235
Thép tấm Q235A, Q235B, Q235C, Q235D có tính chất cơ học tốt, khả năng hàn tốt và được dùng rộng rãi trong các kết cấu hàn như đường ray xe lửa, đóng tàu, giàn khoan, bể chứa xăng dầu, nồi hơi, ngành công nghiệp ô tô, cầu đường và nhiều ứng dụng khác.
Mác thép này có nhiều quy cách phù hợp với nhu cầu khác nhau của khách hàng, với độ dày từ 3.0mm - 12mm, chiều rộng từ 1500mm - 3500mm và chiều dài từ 6000mm - 12000mm.
Thép 35SiMn
Thép 35SiMn có đặc tính tốt và là loại thép hợp kim tiết kiệm, thường được tôi và luyện. Dòng thép này có độ bền và khả năng chống mài mòn cao sau khi làm nguội. Khả năng gia công tốt cũng là một ưu điểm lớn.
Thép 35SiMn chủ yếu được dùng để chế tạo các bộ phận máy có tốc độ dịch chuyển và tải trọng trung bình, ví dụ như bánh răng, trục chính, thanh kết nối, trục điện, trục khuỷu và bánh đà. Trong ngành sản xuất tuabin, loại thép này được dùng để sản xuất trục chính làm việc ở nhiệt độ dưới 400°C với đường kính không quá 250mm.
Một số sản phẩm inox phổ biến được làm theo tiêu chuẩn GB:
- Tấm inox 201
- Tấm inox 304
- Tấm inox màu
- Lưới inox
Tầm quan trọng của tiêu chuẩn GB
Đảm bảo về chất lượng và an toàn sản phẩm
- Tiêu chuẩn GB quy định rõ ràng về thành phần, cơ tính, quy trình thử nghiệm và yêu cầu kỹ thuật đối với nhiều loại vật liệu, linh kiện và sản phẩm.
- Nhờ vậy, sản phẩm đáp ứng chuẩn GB sẽ đảm bảo độ bền, tính ổn định và an toàn khi sử dụng.
Tạo sự đồng bộ trong sản xuất và thương mại
- GB là tiêu chuẩn quốc gia chính thức của Trung Quốc, có vai trò như “ngôn ngữ chung” trong sản xuất.
- Nhờ áp dụng GB, các doanh nghiệp, nhà máy và đơn vị cung ứng dễ dàng phối hợp, giảm rủi ro sai khác trong kỹ thuật và chất lượng.
Hỗ trợ thương mại quốc tế
- Khi sản phẩm tuân thủ GB, đặc biệt là các tiêu chuẩn GB/T (khuyến nghị) và GB (bắt buộc), doanh nghiệp sẽ thuận lợi hơn khi xuất khẩu sang Trung Quốc – một trong những thị trường lớn nhất thế giới.
- Đồng thời, nhiều tiêu chuẩn GB được hài hòa với ISO, ASTM, JIS… giúp tăng tính tương thích quốc tế.
Định hướng phát triển công nghiệp ở trong nước
- Tiêu chuẩn GB góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm nội địa, tạo điều kiện cho doanh nghiệp Trung Quốc cạnh tranh toàn cầu.
- Đây cũng là công cụ quản lý nhà nước quan trọng, bảo đảm sản phẩm trên thị trường đạt mức chất lượng tối thiểu.
Tổng kết
Tiêu chuẩn GB giữ vai trò then chốt trong việc bảo đảm chất lượng, an toàn và sự đồng bộ kỹ thuật cho sản phẩm tại Trung Quốc, đồng thời tạo nền tảng vững chắc cho hoạt động thương mại quốc tế.
Với phạm vi áp dụng rộng rãi và mức độ nghiêm ngặt, GB không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín, tối ưu quy trình sản xuất mà còn mở ra cơ hội tiếp cận thị trường toàn cầu, khẳng định vị thế trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng. Hy vọng qua bài viết trên của phế liệu Hoàng Ngọc Diệp, quý độc giả đã có thêm kiến thức về tiêu chuẩn GB rồi nhé.
CÔNG TY TNHH XUẤT NHẬP KHẨU HOÀNG NGỌC DIỆP
